Na czym polega konflikt serologiczny

Na czym polega konflikt serologiczny

Badanie grupy krwi i czynnika Rh pozwala stwierdzić czy kobieta nie jest w grupie 15% populacji, która nie ma antygenu D, obecnego na ściankach czerwonych krwinek u większości, bo 85% populacji. Antygen D określany jest jako czynnik Rh+, a jego brak jako Rh-. Na czym polega konflikt serologiczny?

Konflikt serologiczny – na czym polega?

Wiele kobiet w ciąży chce się dowiedzieć jak najwięcej na temat tego, na czym polega konflikt serologiczny. Do konfliktu serologicznego dochodzi, gdy dziecko dziedziczy czynnik Rh po ojcu, układ odpornościowy matki wytworzy przeciwciała przeciwko antygenowi D płodu, kiedy jego krew dostanie się do krwioobiegu. Zatem przy prawidłowej pierwszej ciąży, do konfliktu serologicznego może dojść dopiero podczas porodu przez barierę łożyskową. Pierwsze dziecko raczej nie jest zatem zagrożone niedokrwistością hemolityczną, która jest następstwem konfliktu serologicznego.

Są sytuacje, kiedy konflikt serologiczny może wystąpić w pierwszej ciąży. Może do tego dojść w przypadku inwazyjnych badań prenatalnych, jednak taka sytuacja rzadko ma miejsce, gdyż lekarze, podają kobiecie, która ma grupę Rh- profilaktycznie immunoglobulinę anty D. Dzięki takiemu zastrzykowi układ odpornościowy w przypadku mikrokrwotoków nie uzna antygenu D jako intruza i nie zacznie produkować przeciwciał. Także odklejenie się łożyska, bądź krwotoki w ciąży powodują powstanie konfliktu serologicznego w pierwszej ciąży. Również zabiegi wewnątrz maciczne mogą powodować przedostanie się krwi płodu do krwioobiegu matki.

Jak diagnozuje się konflikt serologiczny?

Pierwszym badaniem, jakie kobieta musi przejść w ciąży, jest badanie grupy krwi z oznaczeniem RH. Jeśli okazuje się, że nie ma antygenu D w ścianach krwinek czerwonych, czyli RH-, a ojciec dziecka ma RH+, konieczne jest wykonanie tzw. odczynu Coombsa. Jednak w przypadku wszystkich grup krwi warto wykonać badanie na obecność przeciwciał. Mogą wystąpić również w przypadku, gdy kobieta miała przetaczaną w przeszłości krew, bądź miała częsty kontakt z mikrodawkami antygenu D. Może się tak stać w sytuacji, gdy kobieta była narkomanką i wykonywała wkłucia niesterylnymi igłami.

RH+ i RH- to nie jedyne możliwości konfliktowe, gdyż może wystąpić jeszcze konflikt płytkowy lub konflikt głównych grup krwi. Jeśli stwierdzone zostaną przeciwciała, określana jest również ich liczba. Płód jest stale monitorowany przez USG, a także badanie dopplerowskie, które określa poziom niedokrwistości, poprzez gęstość i szybkość płynięcia krwi w naczyniach mózgowych. Jeśli odczyn Coombsa nie wskaże obecności przeciwciał, badanie powtarzane jest w trakcie ciąży w przypadku niezgodności RH. Jeśli w badaniach dopplerowskich lekarz stwierdzi pogorszenie stanu płodu, może zakończyć ciążę, jeśli płód jest wystarczająco wykształcony, by przeżyć poza organizmem matki. Jeśli do konfliktu serologicznego dochodzi w drugim trymestrze ciąży, przeprowadzana jest transfuzja dopłodowa, cyklicznie aż do 35. tygodnia ciąży, aby zapobiec skutkom niedokrwistości hemolitycznej. Nieleczona niedokrwistość hemolityczna u płodu prowadzi do obrzęku narządów, a w konsekwencji niedotlenienia mózgu i śmierci wewnątrzmacicznej.

Kiedy występuje konflikt grupy krwi?

Z konfliktem grupy krwi mamy do czynienia, gdy kobieta ma grupę krwi 0, a nienarodzone dziecko w łonie matki dziedziczy po ojcu grupę A lub B. Prowadzi to do wytworzenia przez organizm matki antygenów dla grupy krwi. Nie jest to jednak tak groźne, jak w przypadku Rh. Objawia się tym, że w pierwszej dobie po porodzie dziecko może mieć silną żółtaczkę. Po przeprowadzonej fototerapii, wraca do zdrowia.